Podstawowym problemem przy badaniach nad dziejami gospodarczymi wsi oraz przekształceniami środowiska przyrodniczego jest oparcie się na w miar jednorodnym materiale źródłowym pozwalającym śledzić dynamikę przemian i ich skutki.
Niestety, zdecydowana większość zachowanych materiałów ma charakter fragmentaryczny odnoszący się w zasadzie do epizodów w życiu wsi. Nawet obszerne objętościowo zapisy, jak inwentarze folwarków czy całych wsi, w rzeczywistości pozwalają jedynie na ogólną orientację w procesach demograficznych i w stopniu zaawansowania procesu zagospodarowania gruntów danej wsi.